Z roku na rok Grecja cieszy się niezmienną popularnością wśród turystów. Oczywiście przyczyn możemy szukać w bogatej historii tego kraju, malowniczych krajobrazach, pięknym wybrzeżu czy gościnnych mieszkańcach. My, łasuchy, wiemy jednak, że równie ważną przyczyną jest smakowita grecka kuchnia.
Tutejszy klimat sprzyja lekkiej i zdrowej diecie bogatej w pełne smaku warzywa i owoce. Jej historia sięga czasów starożytnych kiedy to już w I wieku p.n.e. właśnie w Starożytnej Grecji powstała pierwsza książka kucharska. Grecka kuchnia w ciągu kolejnych stuleci poddana była wielu wpływom zarówno rzymskiej, tureckiej, arabskiej, perskiej czy nawet słowiańskiej kultury, tworząc jedyną w swoim rodzaju mieszankę, jaką możemy smakować dzisiaj. Jej podstawę stanowią 3 składniki: pszenica, oliwa oraz oczywiście wino! Gdy dodacie do tego jeszcze aromatyczne warzywa (głównie pomidory, paprykę, czy bakłażany), świeże owoce morza, soczystą baraninę i jagnięcinę i na koniec jedyne w swoim rodzaju sery z mleka koziego, nie dziwi nikogo, że greckie restauracje cieszą się taką popularnością na całym świecie.
Kuchnia śródziemnomorska nie może istnieć bez ryb… Jedną z najbardziej lubianych przez potomków Homera ryb jest morszczuk, który stanowi główny punkt menu w każdą rocznicę greckiego Dnia Niepodległości. Ryba ta smażona jest na głębokim oleju w pysznej, chrupiącej panierce zwanej kourkouti, a serwowana jest obowiązkowo w towarzystwie skordalia, czyli pure ziemniaczanego z dużą ilością czosnku. Danie to jest bardzo popularne również w dni, w które prawosławnych Greków obowiązuje post od mięsa, a takich dat jest w ich kalendarzu znacznie więcej, niż w kalendarzu liturgicznym katolików.
Nie ma jednak lepszego miejsca na zasmakowanie w greckich specjałach niż sam kraj Zeusa. Z tego względu przygotowaliśmy dla Was subiektywne zestawienie 10 najsmaczniejszych potraw, bez spróbowania których wizyta w Grecji się nie liczy!
1. Sałatka grecka
Zacznijmy od podstaw bo nie ma lepszego przykładu na to, że piękno tkwi w prostocie niż sałatka grecka (gr. horiatiki). Przyrządzić może ją każdy w dowolnym miejscu, choć rzadko smakuje tak wybornie gdzie indziej niż w Grecji, gdzie słońce rozpieszcza lokalne warzywa. Wystarczy zmieszać ze sobą pomidory i ogórki pokrojone raczej na duże kawałki, czerwoną cebulę, trochę papryki zielonej i czarnych oliwek z pestką, wszystko zaś przyozdobić porządnym plastrem fety skropić oliwą i posypać oregano i viola! Niebo w gębie! Najważniejsze to pamiętać, że w przeciwieństwie do tego co często widzimy u nas w Polsce, do dania tego nie dodaje się żadnej sałaty.
2. Tiropitakia
Do jednej z ulubionych meze, czyli przekąsek, zaliczymy pierożki wypełnione serem feta i zapiekane w piekarniku. Mogą być robione zarówno z ciasta filo (wtedy przyjmują kształt trójkątów i nazywane są tiropitakia) bądź z ciasta francuskiego (zazwyczaj w kształcie półksiężyca, nazywane sfoliata). Podawane na zimno lub na ciepło, często z dodatkiem szpinaku, stanowią smaczny i sycący wybór, gdy chcecie szybko wrzucić coś na ząb.
3.Tzatziki
Ten prosty dip na bazie jogurtu znany jest chyba na całym świecie, jednak dopiero jedząc go w Grecji można przekonać się, jak naprawdę powinien smakować. Tzatzki trzeba przyrządzać tylko i wyłącznie z użyciem prawdziwego, greckiego jogurtu, bo to właśnie w nim tkwi cały sekret. Oprócz tego w dipie znajdziemy świeży ogórek, czosnek, ocet winny oraz sól i pieprz. Tak przyrządzony sos jest ulubionym dodatkiem potomków Homera do pieczonych mięs i ziemniaków oraz oczywiście pity.
4. Revithia
Choć amatorzy zup mogą czuć się w Grecji nie pocieszeni ze względu na ich niewielki wybór, wszystko wynagrodzi im revithia. Prosta w przygotowaniu stanowi idealnie rozgrzewającą i sycącą potrawę na zimniejsze miesiące. Wystarczy ugotować cieciorkę na wodzie z wcześniej przysmażoną cebulką i na koniec na talerzu skropić wszystko cytryną oraz oliwą by w ciągu minuty przenieść się z kubkami smakowymi nad śródziemnomorskie wybrzeże.
5. Souvlaki
Tradycyjnie jest to nic innego tylko szaszłyk z wieprzowiny, baraniny czy drobiu nadzianego na patyczki. Obecnie zaś stanowi najbardziej popularny fastfood w Grecji idealny na szybką przekąskę na mieście po kolejnej wyczerpującej nocy na studenckim wyjeździe ;) Połączony z pomidorami, cebulą, kilkoma frytkami i sosem tzatziki lib musztardowym, owinięty w ciepłą pitę nasyci nie jednego łakomczucha!
6. Saganaki
Kolejną przystawką, która szczególnie przypadła Grekom do gustu to saganaki. Jest to plaster ostrego koziego seru, obtoczonego w bułce tartej, jajku i mące, usmażonego na patelni, w czym przypomina czeski smazeny syr. Skropiony cytryną jest wyśmienitą przekąską rozbudzającą apetyt przed główny daniem. Najważniejszy jest tutaj odpowiedni gatunek sera – musi być trwady i ostry by uzyskać tradycyjny smak potrawy.
7. Mousaka
Włosi mają swoją lasagnę (której fanem oczywiście również jesteśmy) Greccy natomiast mają mousakę. Ten sycący przekładaniec z bakłażana, ziemniaków, mielonego mięsa i bechamelu spowoduje niekontrolowany śliniotok u niejednego amatora dobrej strawy. Jest on najbardziej znanym przykładem na jednogarnkową zapiekankę warzywno-mięsno, które w różnych formach cieszą brzuchy greckich łakomczuchów od stuleci.
8. Kleftiko
Jest to jagnięcina przyrządzona w marynacie z górskich ziół, czosnku, cytryny i oliwy. Z dodatkiem ziemniaków, cebuli i pomidorów, szczelnie owiniętą w papier do pieczenia, piecze się ją powoli przez kilka godzin w piekarniku. Dzięki temu uzyskujemy soczystą, aromatyczną potrawę, która skusi każdego łakomczucha. Nazwa oznacza dosłownie “kradzione”, gdyż danie to pochodzi z czasów, gdy w greckich górach grasowali zbóje, żywiący się głównie mięsem trzodody wykradzionej pasterzom.
9. Gemista
Grecy to wirtuozi wegetariańskich dań i gemista jest kolejnym na to przykładem. Ta tradycyjna potrawa to nic innego jak faszerowane ryżem warzywa. Głównie używa się do niej papryki pomidorów cuknii albo bakłażanów. Upieczone z przyprawami w sosie pomidorowym są tak delikatne, aż prawie się rozpadają na talerzu. Tym, którzy nie wyobrażają sobie posiłku bez mięsa doradzamy do farszu dodać również mieloną wieprzowinę, drób czy wołowinę. W takiej postaci gemista nasyci Was na cały dzień.
10. Kolokithokeftedes
Kolokithokeftedes to kolejne wegetariańskie danie jakie ma nam do zaoferowania grecka kuchnia. Te puszyste, zielone placuszki z cukinii i fety smażone są na głębokim oleju. Ich konkretny skład różni się w zależności od upodobań gospodyni – raz przyprawione są świeżą pietruszką, czasem kolendrą, czy koperkiem. Podobne racuchy Grecy przyrządzają również z pomidorów, ziemniaków, żółtego sera, a nawet ośmiornicy.
Nie samym jedzeniem jednak człowiek żyje i warto by posiłkom towarzyszyły najlepsze napoje Grecji. Do najczęściej popijanego przez Greków trunku bezalkoholowego musimy zaliczyć kawę, którą tutaj podaje się zawsze w małych filiżankach. Przed wypiciem należy ją odstawić na kilka minut by fusy zdążyły opaść na dno. Zazwyczaj towarzyszy jej dodatkowo szklanka wody z lodem oraz słodkie ciastko na ząb. W lato króluje na stołach frappe, czyli mrożona kawa w zalezności od preferencji czarna lub podawana razem z mlekiem i cukrem. Dodatkowo nie zabraknie Wam okazi do napicia się soku ze świeżych pomarańczy, które w tym regionie są wyjątkowo soczyste i słodkie.
Grecja to jednak również alkohole – czyli to co najbardziej interesuje studentów na wakacjach. Do najczęściej spotykanych na stołach lokalnych mieszkańców zaliczamy ouzo oraz retsinę. Pierwsza z nich, wódka o anyżkowym smaku, podawana jest zazwyczaj z wodą z lodą, w połączeniu z którą zmienia swój kolor na mleczno biały. Retsina to zaś jedno z najstarszych win greckich, tworzone z dodatkiem żywicy z sosny i wymagające zaledwie kilku tygodni leżakowania. Jej zapach jest dosyć specyficzny i może się niektórym kojarzyć z terpentyną. Innym alkoholem wytwarzanym tylko w Grecji jest Tsipouro. Wytwarzany z resztek po produkcji wina ma nawet 40% stężenie alkoholu i podawany jest w towarzystwie drobnych przekąsek jak oliwki i feta. Typowo greckim alkoholem znanym na całym świecie jest również Metaxa – miejscowa odmiana brandy z domieszką wina. Wzbogaca się ją ekstraktem z ziół, wśród których znaleźć można m.in. anyż. Swój aromat zawdzięcza leżakowaniu w wiekowych, dębowych beczkach przez co najmniej 3 lata.
